วินเซนต์ แวน โก๊ะ (Vincent Van Gogh)

ผมรู้จักวินเซนต์ แวน โก๊ะ จากภาพที่ชื่อ Starry Night ซึ่งเป็นภาพของท้องฟ้าที่บรรจบกับผืนทะเล เป็นเกลียวคลื่นที่หมุนวน แต่มีดวงจันทร์ลอยเด่นอยู่ เป็นภาพที่สวยงามและเศร้าในคราเดียวกัน จากนั้นผมก็เริ่มศึกษาประวัติของแวนโก๊ะ

วินเซนต์ แวน โก๊ะ (Vincent van Gogh) หรือชื่อในภาษาดัตช์ ฟินเซนต์ วิลเลิม ฟัน โคด (Vincent Willem Van Gogh) เป็นศิลปินเอกชาวเนเธอร์แลนด์ มีชีวิตอยู่ในช่วง 1853 – 1890 สำหรับผมแวนโก๊ะเป็นศิลปินที่มีชีวิตน่าเศร้าเป็นอย่างยิ่ง เขาต้องทำงานตั้งแต่อายุได้เพียง 16 ปี จนเมื่ออายุได้ 27 ปี แวน โก๊ะ ก็ผันตัวเองมาเป็นศิลปินอย่างเต็มตัว ต่อมาอีก 5 ปี แวน โก๊ะ ก็มีผลงานชิ้นเอกชิ้นแรกนั่นก็คือ ภาพวาด The Potato Eaters แม้ว่าชื่อเสียง ของเขาเพิ่งจะมาโด่งดังเอาในช่วง 3 ปีสุดท้ายของชีวิตการเป็นจิตรกรตลอด 10 ปี ก็ตาม แต่เขาก็ได้สร้างอิทธิพลต่อ ศิลปะแบบอิมเพรสเช่นนิสท์ (Post-Impressionism) แบบโมเดินท์ อารต์ เอาไว้มากมาย สร้างผลงานภาพเขียนสีน้ำมันกว่า 800 ภาพ และภาพวาดอีกกว่า 700 ภาพ  แต่ละภาพเต็มไปด้วยความรู้สึกอันรุนแรงที่แปรปรวนจากปัญหาสุขภาพจิต และสารพัดความหนักหน่วงที่เขาต้องเจอตลอดชีวิตของเขา และสุดท้ายวินเซนต์ แวน โก๊ะ ก็เลือกจะจบชีวิตด้วยการอั ตวินิบาตกรรมเมื่ออายุ 37 ปี

ปัจจุบันผลงานของวินเซนต์ แวน โก๊ะ มีมูลค่ามหาศาลมาก ตัวอย่างผลงานเด่นๆ เช่น ภาพ The Starry Night ในปี ค.ศ. 1889 ผลงานชิ้นโบว์แดงที่แสดงให้เห็นวิวนอกหน้าต่างจากห้องของเขาที่หมู่บ้าน Saint-Remy ประเทศฝรั่งเศส ภาพที่แสดงให้เห็นความสนใจทางดาราศาสตร์ของเขา ภาพแสดงตำแหน่งของดาวศุกร์ ดวงจันทร์และดาวต่างๆ ในช่วงเวลายามค่ำคืน เรียกได้ว่าเป็นผลงานที่มีชื่อเสียง และเป็นที่รู้จักมากที่สุด แวนโก๊ะ ใช้เวลาเกือบหนึ่งปีเต็มในการเขียนรูปนี้ขึ้นมา

ภาพ Sunflowers ปี ค.ศ. 1888-1889 ที่เมืองอาร์ล ประเทศฝรั่งเศส เป็นอีกหนึ่งภาพเขียนที่มีชื่อเสียงที่สุดของแวนโก๊ะ เป็นการวาดภาพในช่วงชีวิตที่ค่อนข้างมีสีสันสดใสของชีวิตของเขา ราวกับความเบิกบานดอกทานตะวันที่สะดุดตา แวนโก๊ะวาดภาพชุดดอกตะวันไว้หลายภาพ ภาพดอกทานตะวัน 15 ดอกมีทั้งดอกตูม บาน และเหี่ยวเฉา ในแจกันนี้เป็นภาพชุดที่สองต่อจากภาพของดอกทานตะวันที่วางบนพื้น ถูกวาดในปี 1886-1888 ที่ปารีส สำหรับภาพดอกทานตะวันเป็นผลงานที่มีมูลค่าสูงเป็นอันดับต้นๆ ของแวน โก๊ะ ภาพถูกประมูลไปโดยชาวญี่ปุ่นเมื่อปี ค.ศ. 1987 ในราคาสูงถึง 39.9 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 1,238 ล้านบาท  

ภาพ Irises ภาพที่เคยเป็นภาพวาดราคาแพงที่สุดของแวน โก๊ะ เขาวาดภาพนี้เป็นภาพแรกเมื่อตอนที่ต้องเข้าไปใช้ชีวิตอยู่ในสถานบำบัด เป็นภาพของดอกไม้ในสวนภายในสถานบำบัดที่เขาได้รับอนุญาตให้ออกไปนั่งเล่น เดินเล่นได้  เขาเรียกงานชิ้นนี้ว่าเป็น “the lightning conductor for my illness” เพราะเขาเชื่อว่าการวาดภาพไปเรื่อย ๆ อาจจะเป็นวิธีป้องกันอาการคลุ้มคลั่งของเขาได้ ต่อมาในปี 1987 ภาพนี้ถูกขายไปในราคา 53.9 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 1,673 ล้านบาท  ซึ่งเป็นภาพที่แพงที่สุดในตอนนั้น ปัจจุบันภาพนี้อยู่ที่พิพิธภัณฑ์เจ. พอล เกตตี ลอสแอนเจลิส

นอกจากนี้ยังมีภาพเขียนอีกหลายชิ้นที่น่าสนใจทั้ง Portrait of Dr. Gachet  ปี ค.ศ. 1890 เป็นภาพของนายแพทย์ชาวฝรั่งเศส ‘กาแช’ ที่เมืองโอแวร์ซูว์รวซ ใกล้กรุงปารีส ที่ดูแลแวนโกะห์ในช่วงสุดท้ายของชีวิต ภาพ Cafe Terrace at Night ปีค.ศ. 1888 เป็นภาพแรกที่ฉากหลังเป็นภาพของท้องฟ้าที่เต็มไปด้วยดวงดาว และถึงจะเป็นภาพของตอนกลางคืน แต่ก็ไม่มีการใช้สีดำเลยแม้แต่นิดเดียว แต่เลือกใช้สีสันที่สดใสของสีเหลือง ตัดกันดีกับเงามืดของตึกและท้องฟ้า พร้อมทั้งแสดงบรรยากาศอันครึกครื้นของผู้คนที่มาออกมาสังสรรค์ยามค่ำคืน เป็นต้น

คนที่ชื่นชอบและต้องการชมประวัติและผลงาน มีพิพิธภัณฑ์ภาพเขียนของแวน โก๊ะ สามารถไปชมได้อยู่ เมืองอัมสเตอร์ดัม ประเทศเนเธอร์แลนด์ ชื่อพิพิธภัณฑ์อย่างเป็นทางการ ชื่อว่า Van Gogh Museum ณ เพื่อเป็นสถานที่ในการจัดแสดงภาพวาดของแวน โก๊ะ ทั้งหมดให้ชนรุ่นหลังได้ชมและศึกษาผลงานศิลปะของศิลปินเอกของโลกผู้นี้ สำหรับใครต้องการรู้จักแวนโก๊ะมากขึ้นสามารถไปชม นิทรรศการมัลติมีเดีย “Van Gogh Life and Art” ที่ MODA Gallery ชั้น 2 River City Bangkok ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 4 มิ.ย. – 31 ธ.ค. 2563 ได้ นิทรรศการนี้เป็น นิทรรศการระดับโลกที่เคยไปจัดแสดงมาแล้วทั้ง เบอร์ลิน เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก และเมืองใหญ่ต่างๆ อีกหลายเมืองทั่วโลก โดยเป็นนิทรรศการที่รวบรวมเรื่องราวชีวิต และผลงานของ วินเซนต์ แวน โก๊ะ อย่างสมบูรณ์ที่สุดทั้งในแง่จำนวนงาน และคุณภาพ เพราะมีตั้งแต่ภาพสเก็ตช์จากถ่าน ไปจนถึงงานระดับมาสเตอร์พีซ กว่า 300 ภาพ ผ่านการจัดแสดงในความยาวประมาณ 40 นาที