อาหารชุดไคเซกิ (Kaiseki)

ไคเซกิ เป็นชื่อของรูปแบบการรับประทานอาหารที่มีความประณีตและความใส่ใจในรายละเอียดทุกขั้นตอนของการเตรียมอาหารตั้งแต่จานแรกจนถึงจานสุดท้าย โดยจะคำนึงถึงการดึงรสธรรมชาติของวัตถุดิบซึ่งหาได้เฉพาะในฤดูกาล เช่น มีการตกแต่ง จัดวางที่แสดงถึงสุนทรียศาสตร์ของวัฒนธรรมญี่ปุ่น  ตลอดจนลำดับขั้นในการเสริ์ฟ ซึ่งความพิเศษเช่นนี้ทำให้ไคเซกิได้รับขึ้นทะเบียนจาก UNESCO ให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้

• 

ลำดับขั้นการเสริ์ฟอาหารชุดไคเซกิ ช่วงแรกจะเสิร์ฟอาหารเรียกน้ำย่อย ช่วงที่สอง เสิร์ฟอาหารท้องถิ่น อาหารย่าง ช่วงสุดท้าย เป็นการเสิร์ฟข้าวสวย บางทีก็มีหม้อไฟ ซุปมิโสะ พร้อมผักดอง ตามด้วยชาเขียวร้อนๆและของหวานแบบดั้งเดิม หรือ ผลไม้ ก็ได้

โดยอาหารแต่ละอย่างจะถูกมาเป็นจานเล็กๆเฉพาะสำหรับแต่ละบุคคลเท่านั้น เริ่มจาก

shokuzenshu– เครื่องดื่มเรียกน้ำย่อยที่ไม่มีแอลกอฮอล์

zensai – อาหารเรียกน้ำย่อยขนาดเล็ก ที่เตรียมมาอย่างสวยงามและมีขนาดพอดีคำโดยมากมักจะเสิร์ฟบนจานยาวประมาณ 24 เซนติเมตรที่เรียกว่าฮัซซุง 

suimono  ซุปน้ำใสที่เรียบง่ายบางครั้งเป็นมีเต้าหู้ หรือของปั้นโรยหน้าด้วยผักเล็กน้อย

otsukuri – ปลาดิบหรือที่เรียกว่าซาชิมิหลากหลายชนิดตามฤดูกาลแล่ และจัดเรียงอย่างสวยงาม

nimono อาหารที่ทำโดยการต้มผักหรือเคี่ยวเนื้อสัตว์หรืออาหารทะเลมักมีส่วนผสมของซอสถั่วเหลืองสาเกหวานและน้ำตาล

yakimono   อาหารประเภทย่างโดยมักจะเป็นปลาย่างหรือเนื้อสัตว์

ที่เรามักจะพบเห็นบ่อยๆ เช่น ปลาตามฤดูกาลย่าง หรือ เนื้อวากิวในแต่ละพื้นที่

agemono อาหารประเภททอด หรือที่เราเรียกว่า เทมปุระ ซึ่งจะนำอาหารทะเลหรือผักชุบแป้งบางๆ แล้วนำไปทอดมาพร้อมกับซอสหรือเกลือปรุงรส

mushimono อาหารประเภทนึ่ง โดยมากที่พบบ่อยสุดคือ chawanmushi ไข่ตุ๋นเนื้อเนียนที่มีผสมเห็ด, ไก่, แป๊ะก๊วย ,ถั่วและอาหารทะเล เสิร์ฟในถ้วยเล็กคล้ายถ้วยน้ำชาและมีช้อนขนาดเล็กไว้ตักทาน

sunomono จานอาหารล้างปาก ปรุงรสเปรี้ยวจากน้ำส้มสายชู เช่น อาหารทะเลหรือผักดองน้ำส้มแบบญี่ปุ่น มักจะเสิร์ฟในชามขนาดเล็กตื้น ๆ

hitorinabe อาหารประเภทหม้อร้อนสำหรับ 1 ท่าน ซึ่งหม้อร้อนซึ่งมีวัตถุดิบสำคัญตามแต่ฤดูกาล เช่น บางที่ก็เป็นปูหิมะ เป็นต้น

shokuji โชกุจิคือ อาหารหลัก ประกอบไปด้วย

gohan  ข้าว บางที่ก็เสริ์ฟข้าวขาวปกติ แต่ปกติก็จะเป็นข้าวที่ผสมผักหรือธัญาพืช เช่น ผสมถั่ว หน่อไม้ เป็นต้น

miso Soup ซุปมิโสะ ที่ทำจากการละลายมิโซะในน้ำสต๊อกและเพิ่มส่วนผสมเพิ่มเติมเช่นอาหารทะเลผักและเต้าหู้

tsukemona ผักดองแบบญี่ปุ่นตามฤดูกาลหลากหลายประเภท เ่ช่น หัวไชเท้าดอง ลูกพลัมดอง กระหล่ำปลีดอง เป็นต้น

mizumono  ของหวานล้างปาก ตามฤดูกาล อาจรวมถึง ผลไม้ ขนมหวาน ไอศครีมหรือเค้ก เป็นต้น บางครั้งจะมีการเสริ์ฟชาหรือกาแฟร้อนเพิ่มให้ด้วย

• 

อ้างอิงข้อมูลจาก

https://en.wikipedia.org/wiki/Kaiseki

https://www.japan-guide.com/e/e2348.html